گفتگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا| واکنش به تخلیه نفت ایران در تگزاس
ناصر کنعانی سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران در نشست خبری هفتگی با اصحاب رسانه، پاسخگوی سئوالات خبرنگاران شد.
کنعانی درباره کودتای ۲۸ مرداد ماه گفت: ۷۰ سال از این کودتای آمریکایی و انگلیسی علیه دولت ایران می‌گذرد و طبق فرمایش مقام معظم رهبری ۲۸ مرداد آغاز چالش بین ایران و آمریکا است. آمریکا و انگلیس باید به خاطر ده‌ها سال مداخله در امور داخلی ایران پاسخگو باشند و پایان دادن به مواضع مداخله آمیز آنان اولین گام ضروری در این رابطه است.
در اولین فرصت کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و عربستان برگزار می‌شود
سخنگوی وزارت خارجه در خصوص سفر وزیر امور خارجه به عربستان و موضوعات مورد گفتگو گفت: موضوعات مختلفی در این سفر مورد تبادل نظر قرار داشت. بعد از ۷ سال انقطاع روابط، موضوعات متنوعی برای گفتگو وجود دارد. در همین چارچوب دیداری پر موضوع در خصوص مسائل سیاسی، اقتصادی و تجاری مطرح شد. با توجه به سفر قبلی وزیر به چهار کشور حاشیه جنوبی ایده همکاری با کشور‌ها مطرح شده بود، در این سفر هم فرصتی بود با عربستان این ایده طرح شود و گفتگو و تبادل نظر صورت گرفت، این ایده مورد توجه طرف عربستانی قرار گرفت. تشکیل چنین مجمعی یک روند است و باید نظر طرف‌های شریک این ایده گرفته شود. با فضای مثبت در منطقه می‌توان گفت عملا در چارچوب مسیر گفتگو قرار داریم. گام‌های بعدی می‌تواند زمینه ایجاد چنین سازوکاری را فراهم کند.
در خصوص موضوعات اقتصادی هم بحث شد. در دیدار وزرای خارجه پیرامون فعال سازی موافقتنامه‌های پیشین میان دو کشور گفتگو و تبادل نظر شد. همچنین در خصوص همکاری‌های تجاری و امور گمرکی گفتگو شد. طرفین اشتراک نظر داشتند در اولین فرصت اجلاس کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور هم برگزار شود. طرف عربستانی مجددا دعوت پادشاه عربستان از آقای رئیسی را تجدید کردند.
سخنگوی وزارت خارجه درباره استقرار سفرای ایران و عربستان گفت: وزیر خارجه اعلام کردند که به زودی عزیمت سفرا هم انجام خواهد شد و سفیر ایران در روز‌های آینده برنامه عزیمت دارند و در سفارت مستقر خواهند شد.
وی درباره دیدار وزیر امور خارجه با ولیعهد عربستان و گفتگو درباره امنیت منطقه گفت: گفتگو‌ها هم متنوع و هم مفصل و مثبت بود. این گفتگو‌ها رو به جلو است و می‌تواند افق‌های جدیدی را در ارتباط با روابط ایران و عربستان باز کند. ما درباره حضور نیرو‌های فرامنطقه‌ای در خلیج فارس معتقدیم که مخل امنیت منطقه است. ما دیدگاهایمان را در دیدار‌های دوجانبه هم توضیح دادیم و این مسئولیت دیگر کشورهاست که دیدگاه‌های خود را بیان کنند.
آزادسازی دارایی‌های ایران در کره جنوبی با روند خوبی در حال انجام است
کنعانی درباره روند آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی گفت: بازه زمانی مشخص در این ارتباط اعلام شده بود، حداکثر بازه زمانی حدودا تا سقف دو ماه بود. روند اجرایی خوشبختانه در مسیر توافق در حال پیشرفت است. گمانه زنی رسانه‌ای در این زمینه محل توجه نیست. ما به روند کار توجه داریم و خوشبین هستیم که در بازه زمانی تعیین شده روند انجام شود. کار با روند خوبی در حال انجام است.
سخنگو درباره میزان دارایی‌های ایران در کره گفت: این‌ها مطالبات ایران از کره بود و مذاکرات انجام شد و روند اجرایی شکل گرفت. مقامات ایران در خصوص میزان دقیق مطالبات و نحوه تغییر آن‌ها از واحد پول کره توضیحات لازم را دادند. ایران در مسیر احقاق حقوق ملت ایران به هیچ وجه کوتاهی نخواهد کرد. در شرایط سختی که دولت آمریکا علیه ایران ایجاد کرده بود، ایران با اقتدار دولت آمریکا را مجبور به تمکین خواسته خود کرد. دارایی‌های ما در عراق هم روند انتقالش شروع شده است و با توجه به مداخلات آمریکا بخشی از آن انجام شده است. ایران دولت آمریکا را وادار به تمکین حقوق خود می‌کند.
کنعانی در واکنش به خبر رسانه‌ها مبنی انتقال دارایی‌های ایران به سوئیس گفت: به اندازه‌ای که نیاز بود توضیح داده شده است. همانطور که عرض کردیم آزادی زندانیان ایرانی دربند رژیم آمریکا برای ما اولویت دارد و ما تلاشمان را انجام دادیم. آزادسازی دارایی‌های ما موضوع مهم دیگری بود که در حال اتجام شدن است. این یک روند است و به دلیل موضوعات فنی و بین بانکی که دارد متخصصین گفتند که این بازه زمانی نیاز است. برای ما نتیجه مهم است. توافقی هم که شکل گرفته ما اطمینان داریم که در چارچوب آن دو هدف ما محقق خواهد شد. ما به روند توافق پایبندیم.
فعلا سفیر جدید سوئد را نمی‌پذیریم
وی در خصوص تکرار مجدد اهانت به قرآن کریم در سوئد و دانمارک گفت: کارداران دو کشور به وزارت خارجه احضار شدند. ایران پیش از این هم اعلام کرد در اعتراض به این اهانت و عدم اقدام جدی دولت‌ها در این زمینه ما فعلا سفیر جدید سوئد را نمی‌پذیریم.
قرآن سوزی با توسل به شعار آزادی بیان به هیچ وجه قابل توجیه نیست. قرآن عمیق‌ترین و زیباترین بیان است و نمی‌توان به بهانه آزادی بیان اهانت به آن را مورد بی توجهی قرار داد. به هیچ وجه قابل پذیرش نیست. نمی‌توان ادعای صلح طلبی داشت و صلح طلبی ادیان را به چالش کشید. آنهااعلام کردند به ما که به دنبال پیگیری هستند. ما تا زمانی که مطمئن نشویم اقدامات بازدارندگی ایجاد کرده به معنای اراده واقعی تلقی نمی‌کنیم. ما به طور جد معتقدیم اگر اراده وجود داشته باشد در چارچوب همین قوانین موجود هم می‌توان جلوی چنین اقداماتی را گرفت. این کشور‌ها دارند خودشان را در مقابل جهان اسلام قرار می‌دهند.
ما تاکنون اقدامات جدی در این رابطه انجام دادیم. در ریاض هم این موضوع مورد گفتگو قرار گرفت و تاکید شد بر اساس مصوبات اجلاس فوق العاده وزرای خارجه اسلامی ماموریت‌هایی که به دبیرکل سازمان همکاری اسلامی محول شده مورد پیگیری جدی قرار گیرد. در گفتگوی با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز این موضوع مطرح شد.
گفتگوهای ایران و آمریکا به صورت غیرمستقیم است
سخنگوی وزارت خارجه در خصوص احتمال دیدار سران ایران و آمریکا در نیویورک گفت: چنین برنامه‌ای در دستورکار نیست و گفتگوهای ایران و آمریکا به صورت غیرمستقیم و در چارچوب موضوعات تعریف شده مانند تبادل زندانیان و رفع انسداد دارایی‌های ایران است.
با استمرار ارسال اطلاعات ماهانه و بازدید‌ها مقدار حق آبه ایران به درستی اندازه گیری شود
وی درباره جزئیات بررسی کارشناسی هیات فنی ایران از ایستگاه آب سنجی دهراود در افغانستان و موضوع حق آبه ایران گفت: این بازدید به منزله پایبندی طرف افغانستانی و عمل به بخشی از معاهده دو طرف است. طبیعتا ما همواره از مقامات سرپرستی افغانستان مطالبه کردیم بر اساس مفاد عهدنامه به اعطای حق آبه ایران عمل کنند.
درخواست ایران برای بازدید از سد و مرکز آب سنجی و تبادل دیدار‌های فنی بخشی از مطالبات ما بود. این را به عنوان اولین گام توام به حسن نیت تلقی می‌کنیم. برای ارزیابی واقعی میزان آب موجود در پشت سد طبیعتا اینگونه بازدید‌ها بر اساس معاهده باید در فواصل ماهانه صورت گیرد تا معدل میزان ورودی آب به دست آید. این یک گام توام با حسن نیت بود، این گفتگو‌ها ادامه پیدا خواهد کرد. انتظار می‌رود با استمرار ارسال اطلاعات ماهانه و بازدید‌ها مقدار حق آبه ایران به درستی اندازه گیری شود و مطابق با بند ب به طرف ایرانی داده شود.
در ارتباط با مسائل افغانستان مهمترین موضوع نشست مسکو است که اوایل مهرماه سال جاری به میزبانی روسیه برگزار خواهد شد و کشور ما شرکت خواهد کرد و میزبان از هیات طالبان هم دعوت کرده و آنان شرکت خواهند کرد. ما معتقدیم که تنها راه بیرون کشیدن افغانستان از شرایط ناامنی آغاز گفتگوهای بین الافغانی است و آماده میزبانی از طرف‌های افغانستانی هستیم.
موضوع همکاری با بریکس و عضویت در آن برای ایران حائز اهمیت است
وی درباره سفر رئیس جمهور ایران به آفریقا و عضویت کشورمان در بریکس گفت: نهاد ریاست جمهوری درباره جزئیات سفر توضیح خواهند داد. موضوع همکاری با بریکس و عضویت در آن برای ایران حائز اهمیت است و مشارکت آقای رئیس جمهور در چارچوب موضوع هدف گذاری شده انجام می‌شود. بریکس جایگاه ویژه خودش را در جهان در حال پیدا کردن است. اطلاعاتی که وجود دارد نشان دهنده جایگاه این تشکل است. سهم تولید ناخالص این تشکل به ۲۶ درصد افزایش پیدا کرده است. ایران با درک جایگاه این تشکل و اهمیت به عضویت در سازمان‌های بین‌المللی درخواست عضویت خود را ارائه کرده است. ایران جزو معدود کشور‌هایی است که با همه اعضای بریکس گفتگو و همکاری‌های دارد. روند هدف گذاری انجام شده در چارچوب همان نگاه راهبردی است.
واکنش به خبر تخلیه نفت ایران در تگزاس
کنعانی در خصوص خبر تخلیه نفت ایران در تگزاس گفت: من چنین خبری را در رسانه‌ها دیدم و هیچ اطلاعات تایید شده‌ای ندارم. یک اصل کلی وجود دارد و دوران بزن درو تمام شده و ایران نسبت به هرگونه تعرض به حقوق ملت ایران دست بسته نخواهند ماند و واکنش نشان خواهد داد و دست تعرض کنندگان را کوتاه خواهد کرد. حتما آن‌هایی که نسبت به چنین اقداماتی برنامه‌هایی در سر دارند به سوابق عملکرد ایران در موارد مشابه توجه کنند. اقداماتی دائر بر تعدی به نفتکش‌هایی که دارای نفت ایران هستند مصداق بارز دزدی دریایی است.
وی در خصوص حضور آمریکا در سوریه گفت: بار‌ها اعلام کردیم که حضور نیرو‌های آمریکایی در سوریه غیرقانونی است و اشغالگرانه است و هیچ مبنای قانونی ندارد. دولت سوریه در این رابطه خواستار پایان اشغالگری آمریکاست. حضور ایران در سوریه اولا به درخواست دولت سوریه است و مستشاری است. اقداماتی که دولت آمریکا در داخل سوریه انجام می‌دهد غیرقانونی است. متاسفانه استمرار حضور اشغالگرانه آمریکا زمینه‌ای را برای تشدید اقدام گروه تروریستی فراهم کرده است.
وی درباره امنیت منطقه بدون نیرو‌های خارجی اظهار کرد: امنیت منطقه به خصوص امنیت پهنه آبی خلیج فارس باید در خود منطقه و توسط کشور‌های پیرامون خلیج فارس تامین شود و یک اصل کلی است و ایران در همین چارچوب گفتگوهای خودش را تسریع کرده است. ما در چارچوب ایده تشکیل مجمع گفتگو و همکاری هم بهش توجه داریم. منافع دولت‌های دیگر در چارچوب ناامنی در منطقه است. همزمان با افزایش همگرایی‌ها برخلاف روندی که در منطقه شاهد هستیم که حرکت کشور‌ها به سمت همگرایی است، شاهد ادعای دولت آمریکا و افزایش نیرو‌های نظامی هستیم و این یک اقدام تحریک کننده است. ما خوشبین هستیم که روند همکاری بین کشور‌های منطقه با سرعت بیشتری به سمت جلو حرکت کند. اهمیت حیاتی حوزه خلیج فارس و تنگه هرمز برای امنیت ایران کاملا روشن است، لذا نیروی دریایی ایران با توامندی و دقت با هرگونه اقدام غیرقانونی برخورد حرفه‌ای و قانونی خواهد داشت.
کنعانی درباره دیپلماسی آب در حوزه دریای خزر گفت: موضوع کاهش سطح آب دریای خزر یک پدیده ناشی از تغییرات اقلیمی و کاهش ورودی آب رودخانه‌های منتهی است. در چارچوب گروه کاری مقامات کشور‌های ساحلی دریای خزر در دستور بررسی قرار دارد و قرار است در آن نشست مطرح شود تا آخرین وضعیت را بررسی کنند. ایران این موضوع را در چارچوب کنوانسیون تهران هم دنبال می‌کند که مربوط به پنج کشور ساحلی دریای خزر است و به زودی ۲۱ امین سال امضای آن خواهد بود.
وی در خصوص عدم انتشار جزییاتی از توافق ایران و آمریکا و همچنین توافق ایران و عربستان گفت: ملت محرم هستند و در تلاش‌های دولت مردم ایران نامحرم نیستند. برخی موضوعات ویژگی‌های خاص دارد و در موضوع آزادسازی زندانیان و دارایی‌های ایران دستیابی به نتیجه حائز اهمیت است. طبیعتا انتشار برخی جزئیات می‌تواند هدف را دچار خدشه کند. در چارچوب گفتگو‌ها طرفین برای اینکه روند گام به گام پیش رود توافق دارند که از نشر جزئیات اجتناب کنند.
در خصوص عربستان ما به ازسرگیری روابط توافق کردیم و بیانیه‌ای با عنوان پکن یک و دو منتشر شد. مفاد بیانیه کاملا روشن است و انتشار عام پیدا کرده است. بر نافذ بودن و اجرای موافقتنامه‌های قبلی دو کشور تاکید شده است. این موافقتنامه‌ها بین دولتی بود و نمایندگان ملت آن را تصویب کرده بودند. همچنین در مذاکرات توافق شد بر اساس نیاز‌های جدید اسناد جدید رایزنی شود.
حق آبه ایران از عراق
کنعانی در خصوص حق آبه ایران از عراق گفت: موضوعات مریوط به مسائل آبی در چارچوب کمیته مشترک دو کشور وجود دارد، نشست‌ها انجام می‌شود و هیچ مانعی در گفتگوهای فنی دو کشور وجود ندارد. در ارتباط با موضوع آب دیدگاه‌هایی از سوی عراق مطرح می‌شود و ما تاکید می‌کنیم موضوعات فنی دارای پیچیدگی خاص هستند و طرح آنان کمک کننده نیست. این موضوعات باید در چارچوب گفتگوهای فنی مطرح شود. میان ایران و عراق روابط برادرانه وجود دارد و هیچ مانعی برای طرح موضوعات در کمیته‌های مشترک وجود ندارد.
وی در خصوص اقدام برای آزادی آقای نوری گفت: موضوع آزادسازی آقای حمید نوری از موضوعات مورد توجه ما در تعاملات با سوئد است. ما در چارچوب‌های مختلف سیاسی و حقوقی در حال پیگیری هستیم. ما به اصل بازداشت و روند محاکمه ایشان اعتراض جدی داریم، در عین حال برای حمایت کنسولی از شهروند خودمان کوتاهی نکردیم. جلسه دادگاه تجدیدنظر که متاسفانه یک روند طولانی است همچنان ادامه دارد. آزادی ایشان بدون قید و شرط از مطالبات ایران است. در ارتباط با ایجاد فضای مناسب و اعظای تسهیلات کنسولی تا جایی که دولت سوئد فراهم کرده تلاش کردیم.
وی در پاسخ به سوال تسنیم درباره سفر مدیرکل غرب آسیا و شمال آفریقا به لبنان گفت: شرایط لبنان به گونه‌ای است که ما نیازمند گفتگوهای مشتورتی و سیاسی هستیم. آقای شوشتری به عنوان دستیار وزیر در چارچوب مسئولیت‌هایی که دارند سفری برای تبادل نظر با مقامات لبنانی انجام دادند و آخرین وضعیت سیاسی لبنان مورد توجه قرار گرفت و ایران بر اساس روابط خوبی که با لبنان دارد با نگاه کمک به برادران لبنانی همواره مسیر مشورتی را تعریف کرده است و ان‌شاالله این گفتگو‌ها ادامه پیدا خواهد کرد.
